امروزه اغلب مردم به دلیل مشغله زیاد فرصت رفتن به دامن طیبعت یا باشگاه ورزشی را ندارند. بنابراین به این فکر می افتند یک باشگاه کوچک ورزشی در منزل خود مهیا کنند و در محیط امن خانه به فعالیت ورزشی بپردازند. اما معمولا در انتخاب دستگاه ورزشی مناسب دچار تردید می شوند. اغلب آن ها از خود می پرسند تردمیل یا دوچرخه ثابت؟ در حالیکه وسایل دیگری همچون الپتیکال نیز وجود دارد. اما این دو وسیله ورزشی بسیار پرطرفدار هستند.
دوچرخه ثابت و تردمیل هر دو وسایل ورزشی مفید و کارآمدی به حساب می آیند و هر کدام مزایای خاص خود را دارند. مثلا تردمیل دستگاهی است که الگوی راه رفتن را برای انسان شبیه سازی می کند. شما با این وسیله بدون اینکه یک قدم از منزل خود فاصله بگیرید، می توانید چند کیلومتر پیاده روی کنید. ضمن اینکه اغلب تردمیل ها در صفحه نمایش خود ضربان قلب، زمان، سرعت، مسافت طی شده و مقدار کالری سوزانده شده را نشان می دهند و کاربر می تواند با استفاده از این اطلاعات مفید یک الگوی ورزش مناسب را در پیش بگیرد. حتی افرادی که از بیماری خاصی رنج می برند، می توانند الگوی ورزشی خود را با نسخه پزشک هماهنگ کنند.
تردمیل وسیله مناسبی برای افراد سالمی است که می خواهند ورزش هوازی انجام بدهند. اما بیمارانی که دردهای مزمن زانو، دیابت، فشار خون بالا و مشکلات قلبی –عروقی دارند، می بایست در مورد استفاده از این وسیله با پزشک خود مشاوره کنند. کسانی هم که به درد جلوی زانو مبتلا هستند، نباید با هیچ نوع دوچرخه ای چه ثابت و چه متحرکت، ورزش کنند. پیاده روی برای این گونه افراد بسیار مفید است و می توانند بر روی تردمیل به آهستگی راه بروند.
البته دوچرخه ثابت هم فواید بسیاری دارد. گرچه مقدار حداکثر اکسیژن مصرفی، که فاکتور مهمی در بهبود عملکرد قلبی- عروقی بدن است، در تردمیل بیش از دوچرخه ثابت می باشد، اما دوچرخه ثابت فضای بسیار کوچکی اشغال می کند و سر و صدای کمتری هم دارد. علاوه بر این ها دوچرخه ثابت برای افراد مبتلا به درد های اسکلتی و آرتروز زانو مناسب تر است.
دوچرخه ثابت در مقایسه با پیاده روی و دویدن بر روی تردمیل به نسبت کمی ظرفیت هوازی را افزایش می دهد. به همین خاطر در بحث چربی و سوزی و لاغری هیچ مزیتی نسبت به تردمیل ندارد. اما برای کسانی که قصد دارند عضله های لگن، ساق پا و چهار سر ران خود را تقویت کنند، وسیله بسیار مناسبی محسوب می شود. ضمن اینکه اگر دوچرخه سوار در حین ورزش، دسته های دوچرخه را به درستی در دست بگیرد، اندام فوقانی، یعنی عضلات قفسه سینه و شانه نیز درگیر می شوند.
اغلب دوچرخه های ثابت، مگنتی دارند که مقاومت دستگاه را تنظیم می کند. بنابراین با این وسیله می توان شدت تمرین را به موقع کاهش و افزایش داد. افراد مسنی که می خواهند از دوچرخه ثابت استفاده کنند، بهتر است تمرین خود را در 30 دقیقه ادامه بدهند و این 30 دقیقه را به 3 قسمت 10 دقیقه ای تقسیم کنند. چون لزومی ندارد یک فرد مسن به طور مداوم به مدت 30 دقیقه رکاب بزند.
اگر بخواهیم دوچرخه ثابت را با دوچرخه متحرک مقایسه کنیم، باید بگوییم دوچرخه ثابت بسیار ایمن تر از دوچرخه متحرک است. به همین دلیل افرادی که پوکی استخوان، مشکلات ارتوپدی، تعادلی و کم بینایی دارند و همچنین زنان باردار بهتر است از دوچرخه ثابت استفاده کنند. اگر فردی که پوکی استخوان دارد از روی دوچرخه معمولی به زمین بیفتد با صدمات جبران ناپذیری مواجه می شود. بنابراین دوچرخه متحرک برای بسیاری از افراد خطرناک است.
اما افرادی که زانوی خود را به تازگی مورد عمل جراحی قرار دادند و کسانی که مشکل درگیری کشک زانو با استخوان ران دارند، بهتر است حتی در مورد استفاده از دوچرخه ثابت نیز با پزشک متخصص ارتوپد مشورت کنند. این افراد اگر زاویه پا را با رکاب درست تنظیم کنند استفاده از این وسیله آسیبی به آن ها نمی زند. ولی خم کردن بیش از حد زانو می تواند برایشان مشکل ساز باشد.
در هنگام استفاده از دوچرخه ثابت، این وسیله باید برای قد و اندازه بدن کاربر تنظیم بشود. فاصله زین تا زمین، رکاب ها و دسته ها باید مناسب باشد. افراد تازه کار نباید در یکی دو هفته اول مقاومت دستگاه را تغییر بدهند. بعد از گذشت این زمان طبق برنامه ای که دارند پیش بروند. سایز دوچرخه نیز برای کاربر اهمیت دارد. در هنگام خرید دقت فرمایید؛ دوچرخه ای انتخاب کنید که برای وزن شما مناسب باشد.
اگر در هنگام رکاب زدن کشاله ران هایتان دچار درد می شود می توانید شورت بالشتک دار بپوشید. قبل از ورزش حتما کفش مناسب به پا کنید. کفش دوچرخه سواری نباید کف نازک ونرمی داشته باشد. کف سفت کفش فشار را در سطح پا پخش می کند. زین دوچرخه را طوری تنظیم کنید که وقتی رکاب ها در پایین ترین نقطه قرار دارند، زانو کمی خم باشد.
رکاب زدن را به آرامی شروع کنید. به تدریج مقاومت و سرعت را افزایش بدهید. گاهی با بالاترین سطح مقاومت دستگاه کار بکنید. این حالت ورزشی شبیه به تپه نوردی را برای شما شبیه سازی می کند. گاهی روی دوچرخه ثابت بایستید و رکاب بزنید.
همیشه قبل از ورزش با حرکات کششی پویا و آرام ورزش کردن، بدن خود را گرم کنید و پس از اتمام تمرین نیز با حرکات کششی ایستا سرد کنید. چند ورزش ساده مثل طناب زنی و دارز و نشست را هم در کنار ورزش با دوچرخه ثابت انجام بدهید تا هر چه سریع تر به نتایج مطلوب دست پیدا کنید.
